محل احرام عمره تمتّع
(199)م - محلّ احرام بستن براى عمره تمتّع که آن را میقات مىنامند مختلف مىشود به اختلاف راههایى که حجّاج از آنها به طرف مکّه مىروند، و آن، پنج محل است:
اوّل مسجد شجره است که آن را «ذو الحلیفه» مىنامند و آن میقات کسانى است که از مدینه منوّره به مکّه مىروند.
و در اینجا چند مسأله است:
(200)م - جایز است در صورت ضرورت، احرام را از مسجد شجره تأخیر بیندازد تا میقات اهل شام.
(201)م - میقات منطقه ذوالحلیفه است و احرام بستن در آن منطقه و در خارج مسجد شجره جایز مىباشد، هرچند محرم شدن در مسجد شجره افضل مىباشد.
(202)م - شخص جنب و حائض مخیّر هستند که در حال عبور از مسجد محرم شوند، بدون اینکه در مسجد توقّف کنند و یا در بیرون مسجد محرم شوند.
(203)م - اگر جنب بواسطه زیادى جمعیت نتواند در حال عبور از مسجد احرام ببندد، و آب براى غسل نباشد، و نتواند صبر کند تا آب پیدا شود، باید در خارج مسجد محرم شود.
(204)م 5 - حائض لازم نیست تا وقت پاک شدن صبر کند و مىتواند در خارج مسجد محرم شود.
دوم وادى عقیق است که اوایل آن را «مسلخ» و اواسط آن را «غمره» و اواخر آن را «ذات عرق» مىگویند که محل احرام عامّه است، و آن میقات کسانى است که از راه عراق و نجد به مکّه مىروند.
سوم قرن المنازل است و آن میقات کسانى است که از راه طائف به حج مىروند.
چهارم یلملم است که اسم کوهى است، و آن میقات کسانى است که از راه یمن مىروند.
پنجم جُحفه است و آن میقات کسانى است که از راه شام مىروند و همینطور کسانى که از مسجد شجره گذشته و محرم نشدهاند هرچند بدون عذر.
(205)م - اگر بیّنه شرعیّه قائم شد؛ یعنى دو شاهد عادل شهادت دادند که فلان مکان میقات است، تفتیش و تحصیل علم لازم نیست، و اگر علم و بیّنه ممکن نشود مىتواند اکتفا کند به ظنّ حاصل از پرسیدن از کسانى که اهل اطّلاع به آن مکانها مىباشند و یا اکتفا کند به یک شاهد مورد اعتماد.
(206)م - هرگاه از راهى برود که به هیچ یک از میقاتها عبورش نیفتند، باید از محاذات میقات احرام ببندد.
(207)م - اگر عبور او طورى است که محاذات با دو میقات پیدا مىکند احتیاط واجب آن است که از جایى که اوّل، محاذات پیدا مىکند احرام ببندد، و در محاذات میقات بعد، تجدید نیّت احرام کند.
(208)م - کسانى که از محاذات غیر مسجد شجره عبور مىکنند، اگر فاصله آنها با میقات زیاد است باید با نذر محرم شوند و اگر فاصله کم باشد بنابر احتیاط واجب نذر کنند و محرم شوند و یا اینکه به یکى از مواقیت بروند.
(209)م - شخص مستطیع اگر احرام را از میقات تأخیر بیندازد از روى علم و عمد و ممکن نشود برگردد به میقات، به واسطه عذرى و میقات دیگرى در پیش نداشته باشد، حج او باطل است، و باید سال دیگر حج بجا آورد.
(210)م - شخصى که مىخواهد از محاذى میقات محرم شود اگر محاذات را نداند باید از اهل اطّلاع مورد وثوق بپرسد، و قول مجتهد که اهل اطّلاع به آن مکانها نیست اعتبار ندارد، و اگر نتواند محاذات را بفهمد قبل از رسیدن به محلّى که احتمال مىدهد از محاذات گذشته است به نذر محرم شود، بلکه اگر از محلّ معیّنى پیش از رسیدن به محاذات، به نذر محرم شود احوط است.
(211)م - کسانى که با هواپیما به حج مىروند و مىخواهند بعد از حج به مدینه مشرّف شوند احتیاط آن است که بدون احرام بروند «جدّه» و از اهل اطّلاع مورد اعتماد تحقیق کنند، اگر جدّه یا «حدّه» معلوم شد محاذى با یکى از میقاتها است از آنجا محرم شوند و الّا بروند به میقات دیگر، مثل جحفه و از آنجا محرم شوند و اگر نتوانستند به جحفه یا به میقات دیگر بروند با نذر از جدّه محرم شوند، و بهتر آن است که در «حدّه» تجدید احرام کنند اگرچه لازم نیست.
(212)م - مراد از محاذات آن است که کسى که مىرود به طرف مکّه، بجایى برسد که میقات به طرف راست یا چپ او واقع شود به خطّ راست به طورى که اگر از آنجا بگذرد، میقات متمایل به پشت او شود.
(213)م - محاذات ثابت مىشود به علم و به دو شاهد عادل، و اگر اینها ممکن نشود یک شاهد مورد اعتماد هم کافى است و همینطور اگر اطمینان حاصل شد از قول کسانى که مطّلع به آن مکانها هستند ظاهراً کافى است، بلکه از قول کسانى که اهل خبره هستند و از روى قواعد علمیه محاذات را تعیین مىکنند اگر اطمینان حاصل شد ظاهراً کافى است.
(214)م - کسى که بواسطه فراموشى یا ندانستن مسأله و عذر دیگر بدون احرام از میقات عبور کرد، پس اگر امکان داشت برگشتن به میقات و به اعمال عمره مىتوانست با برگشتن برسد واجب است برگردد و از میقات احرام ببندد، چه داخل حرم شده باشد یا نه و اگر ممکن نیست به نحوى که گفته شد، پس اگر داخل حرم نشده هر مقدارى مىتواند به طرف میقات برگردد و آنجا محرم شود، و اگر داخل حرم شده واجب است اگر مىتواند و به اعمال عمره مىرسد از حرم خارج شود و هر مقدارى که مىتواند بطرف میقات رود و محرم گردد، و اگر نمىتواند به نحوى که گفته شد هر قدر مىتواند به طرف خارج حرم برگردد و آنجا محرم شود.
(215)م - زن حائض اگر مسأله نمىدانست و عقیده داشت که نباید در میقات محرم شود و احرام نبست، حکمش همان است که در مسأله قبل گفته شد.
(216)م - جایز نیست احرام بستن پیش از رسیدن به میقات، و اگر احرام ببندد صحیح نیست ولى اگر نذر کند که از محلّى که پیش از میقات است احرام ببندد جایز است، و باید از همانجا محرم شود. مثلاً اگر نذر کرد که از «قم» محرم شود، واجب است عمل کند، و بهتر آن است که به میقات یا محاذات میقات که رسید احرام را تجدید کند.
(217)م - جایز نیست احرام را از میقات تأخیر بیندازد اختیاراً، بلکه احتیاط واجب آن است که از محاذات میقات بدون احرام عبور نکند، اگرچه میقات دیگرى بعد از آن باشد.
(218)م - اگر از میقات بدون احرام عبور کرد واجب است در صورت امکان برگردد و از آن میقات محرم شود، بلکه اگر میقات دیگرى بعد از آن میقات باشد باید به احتیاط واجب برگردد به میقاتى که از آن گذشته، و محرم شود.