احکام بیمه
مسأله 2954 ـ بیمه قرار و عقدى است بین بیمه کننده و مؤسّسه یا شرکت یا شخص که بیمه را مىپذیرد، و این عقد مثل سایر عقدها محتاج به ایجاب و قبول است و شرایطى که در موجب و قابل و عقد در سایر عقود، معتبر است در این عقد نیز معتبر است و مىتوان این عقد را با هر لغتى و زبانى اجرا کرد.
مسأله 2955 ـ در بیمه علاوه بر شرایطى که در سایر عقود است از قبیل بلوغ و عقل و اختیار و غیر آنها، چند شرط معتبر است:
1 ـ تعیین مورد بیمه که فلان شخص است یا فلان مغازه است یا فلان کشتى یا اتومبیل یا هواپیما است.
2 ـ تعیین دو طرف عقد که اشخاص هستند، یا مؤسّسات، یا شرکتها یا دولت.
3 ـ تعیین مبلغى که باید بپردازند.
4 ـ تعیین اقساطى که باید آن را بپردازند، و تعیین زمان اقساط.
5 ـ تعیین زمان بیمه که از اوّل فلان ماه یا سال تا چند ماه یا چند سال.
6 ـ تعیین خطرهایى که موجب خسارت مىشود، مثل حریق یا غرق یا سرقت یا وفات یا مرض و مىتوان کلّیه آفاتى را که موجب خسارت مىشود، قرار دهند.
مسأله 2956 ـ لازم نیست در قرار بیمه میزان خسارت تعیین شود پس اگر قرار بگذارند که هر مقدار خسارت وارد شد، جبران کنند صحیح است.
مسأله 2957 ـ صورت عقد بیمه چند نحو است: یکى آن که درخواست کننده بیمه بگوید: به عهده من فلان مقدار که در فلان زمان، ماهى فلان مقدار بدهم، در مقابل آن که خسارتى که به مغازه من مثلاً از ناحیه حریق یا دزدى وارد شد، جبران نمایى و طرف قبول کند، یا طرف بگوید بر عهده من خسارتى که به مؤسّسه شما وارد مىشود از ناحیه حریق یا دزدى مثلاً در مقابل آن که فلان مقدار بدهى و باید تمام قیودى که در مسأله سابق ذکر شد، معلوم شود و قرارداد شود.
مسأله 2958 ـ ظاهرا تمام اقسام بیمه صحیح باشد، با به کار بردن شرایطى که ذکر شد؛ چه بیمه عمر باشد، یا بیمه کالاهاى تجارتى، یا عمارات یا کشتىها و هواپیماها و یا بیمه کارمندان دولت یا مؤسّسات، یا بیمه اهل یک قریه یا شهر. و بیمه، عقد مستقلّى است و مىتوان به عنوان بعض عقود دیگر از قبیل صلح، آن را اجرا کرد.