مسأله 2424 ـ عاریه آن است که انسان مال خود را به دیگرى بدهد که از آن استفاده کند و در عوض، چیزى هم از او نگیرد.

مسأله 2425 ـ لازم نیست در عاریه صیغه بخوانند و اگر مثلاً لباس را به قصد عاریه به کسى بدهد و او به همین قصد بگیرد عاریه صحیح است.

مسأله 2426 ـ عاریه دادن چیز غصبى و چیزى که مال انسان است ولى منفعت آن را به دیگرى واگذار کرده مثلاً آن را اجاره داده، در صورتى صحیح است که مالک چیز غصبى یا کسى که آن چیز را اجاره کرده بگوید به عاریه دادن راضى هستم.

مسأله 2427 ـ چیزى را که منفعتش مال انسان است مثلاً آن را اجاره کرده مى‏تواند عاریه بدهد. ولى اگر در اجاره شرط کرده باشند که خودش از آن استفاده کند، نمى‏تواند آن را به دیگرى عاریه دهد.

مسأله 2428 ـ اگر دیوانه و بچّه و همچنین سفیه و مفلس مال خود را عاریه بدهند صحیح نیست، امّا اگر ولىّ بچّه مصلحت بداند که مال او را عاریه دهد و بچّه، آن مال را به دستور ولى به عاریه کننده برساند اشکال ندارد. و همچنین اگر طلبکاران به مفلس اجازه عاریه را بدهند اشکال ندارد.

مسأله 2429 ـ اگر در نگهدارى چیزى که عاریه کرده کوتاهى نکند و در استفاده از آن هم زیاده روى ننماید و اتّفاقا آن چیز تلف شود ضامن نیست، ولى‏چنانچه شرط کنند که اگر تلف شود عاریه کننده ضامن باشد، یا چیزى را که عاریه کرده طلا و نقره باشد، باید عوض آن را بدهد.

مسأله 2430 ـ اگر طلا و نقره را عاریه نماید و شرط کند که اگر تلف شود ضامن نباشد، صحّت این شرط محلّ اشکال است، ولى شرط سقوط یا اسقاط ما فى الذمّه مانعى ندارد.

مسأله 2431 ـ اگر عاریه دهنده بمیرد، عاریه گیرنده باید چیزى را که عاریه کرده به ورثه او بدهد.

مسأله 2432 ـ اگر عاریه دهنده طورى شود که شرعا نتواند در مال خود تصرّف کند مثلاً دیوانه شود، عاریه کننده باید مالى را که عاریه کرده به ولىّ او بدهد.

مسأله 2433 ـ کسى که چیزى عاریه داده هر وقت بخواهد مى‏تواند آن را پس بگیرد مگر اینکه موجب ضرر عاریه گیرنده باشد که در این صورت باید او را مهلت دهد. و کسى هم که عاریه کرده هر وقت بخواهد مى‏تواند آن را پس دهد.

مسأله 2434 ـ اگر ظرف طلا و نقره را براى زینت اتاق عاریه بدهند اشکال ندارد، ولى اگر براى استفاده حرام بدهند باطل است.

مسأله 2435 ـ عاریه دادن گوسفند براى استفاده از شیر و پشم آن و عاریه دادن حیوان نر براى جفت گیرى صحیح است.

مسأله 2436 ـ اگر چیزى را که عاریه کرده به مالک، یا وکیل یا ولىّ او بدهد و بعد آن چیز تلف شود، عاریه کننده ضامن نیست، ولى اگر بدون اجازه صاحب مال یا وکیل یا ولىّ او آن را به جایى ببرد اگرچه مثلاً آن را به جایى ببرد که صاحبش معمولاً به آنجا مى‏برده مثلاً اسب را در اصطبلى که صاحبش براى آن درست کرده ببندد و بعد تلف شود ضامن است.

مسأله 2437 ـ اگر چیز نجس را براى استعمال خوردن و آشامیدن عاریه دهد، باید نجس بودن آن را به کسى که عاریه مى‏کند بگوید.

مسأله 2438 ـ چیزى را که عاریه کرده بدون اجازه صاحب آن نمى‏تواند به دیگرى اجاره، یا عاریه دهد.

مسأله 2439 ـ اگر چیزى را که عاریه کرده با اجازه صاحب آن به دیگرى عاریه دهد، چنانچه کسى که اوّل آن چیز را عاریه کرده بمیرد یا دیوانه شود، عاریه دومى باطل نمى‏شود.

مسأله 2440 ـ اگر بداند مالى را که عاریه کرده غصبى است، باید آن را به صاحبش برساند و نمى‏تواند به عاریه دهنده بدهد.

مسأله 2441 ـ اگر مالى را که مى‏داند غصبى است عاریه کند و از آن استفاده‏اى ببرد و در دست او از بین برود، مالک مى‏تواند عوض مال را از او یا از کسى که مال را غصب کرده مطالبه کند و نیز عوض استفاده‏هایى را که عاریه گیرنده بُرده مى‏تواند از او مطالبه نماید و یا از غاصب بگیرد. و اگر عوض مال یا استفاده آن را از عاریه کننده بگیرد، او نمى‏تواند چیزى را که به مالک مى‏دهد از عاریه دهنده مطالبه نماید.

مسأله 2442 ـ اگر نداند مالى را که عاریه کرده غصبى است و در دست او از بین برود، چنانچه صاحب مال عوض آن را از او بگیرد، او هم مى‏تواند آنچه را به صاحب مال داده از عاریه دهنده مطالبه نماید، ولى اگر چیزى را که عاریه کرده طلا و نقره باشد، یا عاریه دهنده با او شرط کرده باشد که اگر آن چیز از بین برود عوضش را بدهد، نمى‏تواند چیزى را که به صاحب مال مى‏دهد، از عاریه دهنده مطالبه نماید. ولى اگر مالک از او در مقابل استفاده او از این مال چیزى را بگیرد مى‏تواند از عاریه دهنده مطالبه نماید.