مسأله 2370 ـ اگر انسان طلبکار خود را حواله بدهد که طلب خود را از دیگرى بگیرد و طلبکار قبول نماید، کسى که به او حواله شده، بدهکار مى‏شود و دیگر طلبکار نمى‏تواند طلبى را که دارد از بدهکار اوّلى مطالبه نماید.

مسأله 2371 ـ بدهکار و طلبکار و کسى که به او حواله شده، باید بالغ و عاقل باشند و کسى آنها را مجبور نکرده باشد و نیز باید سفیه نباشند، یعنى‏مال خود را در کارهاى بیهوده مصرف نکنند ولى اگر بعد از بالغ شدن، سفیه شده باشند تا زمانى که حاکم شرع آنان را از تصرّف در اموالشان منع نکرده معامله ایشان اشکال ندارد و نیز اگر حاکم شرع کسى را بواسطه ورشکستگى از تصرّف در اموالش منع کرده باشد نمى‏شود او را حواله بدهند که طلبش را از دیگرى بگیرد و خودش هم نمى‏تواند به کسى حواله بدهد، ولى اگر به کسى حواله بدهد که به او بدهکار نیست اشکال ندارد.

مسأله 2372 ـ حواله در صورتى صحیح است که کسى که به او حواله مى‏شود قبول نماید، اگرچه بدهکار باشد و همان جنس بدهى او را به او حواله دهند.

مسأله 2373 ـ موقعى که انسان حواله مى‏دهد باید بدهکار باشد پس اگر بخواهد از کسى قرض کند، تا وقتى از او قرض نکرده نمى‏تواند او را به کسى حواله دهد.

مسأله 2374 ـ مال مورد حواله باید براى حواله دهنده و طلبکار معیّن باشد، یعنى مردّد نباشد. پس اگر مثلاً ده من گندم و ده تومان پول به یک نفر بدهکار باشد و به او بگوید یکى از دو طلب خود را از فلانى بگیر و آن را معیّن نکند، حواله درست نیست.

مسأله 2375 ـ اگر بدهى واقعا معیّن باشد ولى بدهکار و طلبکار در موقع حواله دادن، مقدار آن یا جنس آن را ندانند حواله صحیح است. مثلاً اگر طلب کسى‏را در دفتر نوشته باشد و پیش از دیدن دفتر، حواله بدهد و بعد دفتر را ببیند و به طلبکار مقدار طلبش را بگوید، حواله صحیح مى‏باشد.

مسأله 2376 ـ طلبکار مى‏تواند حواله را قبول نکند، اگرچه کسى که به او حواله شده فقیر نباشد و در پرداختن حواله هم کوتاهى ننماید.

مسأله 2377 ـ اگر به کسى حواله بدهد که بدهکار نیست، چنانچه او حواله را قبول کند، پیش از پرداختن حواله مى‏تواند مقدار حواله را از حواله دهنده بگیرد، مگر آن که طلبى که به او حواله شده است با مدّت باشد و مدّت او هنوز سر نیامده باشد، که در این صورت او نمى‏تواند پیش از تمام شدن مدّت، مقدار حواله را از حواله دهنده مطالبه نماید هرچند که آن را پرداخت کرده باشد. و اگر طلبکار طلب خود را به مقدار کمترى صلح کند، کسى که حواله را قبول کرده، همان مقدار را مى‏تواند از حواله دهنده مطالبه نماید.

مسأله 2378 ـ بعد از آن که حواله درست شد، حواله دهنده و کسى که به او حواله شده، نمى‏توانند حواله را به هم بزنند و هرگاه کسى که به او حواله شده در موقع حواله فقیر نباشد یعنى غیر از چیزهایى که در دَین مستثنى است مالى داشته باشد که بتواند حواله را بپردازد اگرچه بعداً فقیر شود، طلبکار نمى‏تواند حواله را به هم بزند و همچنین است اگر موقع حواله فقیر باشد و طلبکار بداند فقیر است، ولى اگر نداند فقیر است و بعد بفهمد، اگرچه در آن وقت مالدار شده باشد، طلبکار مى‏تواند حواله را به هم بزند و طلب خود را از حواله دهنده بگیرد.

مسأله 2379 ـ اگر بدهکار و طلبکار و کسى که به او حواله شده، یا یکى از آنان براى خود حقّ به هم زدن حواله را قرار دهند، مطابق قرارى که گذاشته اند، مى‏توانند حواله را به هم بزنند.

مسأله 2380 ـ اگر حواله دهنده خودش طلب طلبکار را بدهد چنانچه به خواهش کسى که به او حواله شده، طلب او را داده است، حواله دهنده مى‏تواند چیزى را که داده از حواله داده شده بگیرد. و اگر بدون خواهش او داده یا اینکه او مدیون حواله دهنده نبوده و یا اینکه قصدش این بوده که عوض آن را نگیرد، نمى‏تواند چیزى را که داده از او مطالبه نماید.