زکات فطره‏

 مسأله 2061 - کسى که موقع غروب شب عید فطر بالغ و عاقل و هشیار است و فقیر و بنده کس دیگر نیست باید براى خودش و کسانى که نان خور او هستند، هر نفرى یک صاع که تقریباً سه کیلو است گندم یا جو یا خرما یا کشمش یا برنج یا ذرّت و مانند اینها به مستحق بدهد و اگر پول یکى از اینها را هم بدهد کافى است.

 مسأله 2062 - کسى که مخارج سال خود و عیالاتش را ندارد و کسبى هم ندارد که بتواند مخارج سال خود و عیالاتش را بگذراند فقیر است و دادن زکات فطره بر او واجب نیست.

 مسأله 2063 - انسان باید فطره کسانى را که در غروب شب عید فطر نان خور او حساب مى‏شوند بدهد؛ کوچک باشند یا بزرگ، مسلمان باشند یا کافر، دادن خرج آنان بر او واجب باشد یا نه، در شهر خود او باشند یا در شهر دیگر.

 مسأله 2064 - اگر کسى را که نانخور اوست و در شهر دیگر است وکیل کند که از مال او فطره خود را بدهد چنانچه اطمینان داشته باشد که فطره را مى‏دهد، لازم نیست خودش فطره او را بدهد.

 مسأله 2065 - فطره مهمانى که پیش از غروب شب عید فطر با رضایت صاحبخانه وارد شده و نانخور او حساب مى‏شود، بر او واجب است.

 مسأله 2066 - فطره مهمانى که پیش از غروب شب عید فطر بدون رضایت صاحبخانه وارد مى‏شود و مدّتى نزد او مى‏ماند واجب است و همچنین است فطره کسى که انسان را مجبور کرده‏اند که خرجى او را بدهد.

 مسأله 2067 - فطره مهمانى که بعد از غروب شب عید فطر وارد مى‏شود، بر صاحبخانه واجب نیست، اگرچه پیش از غروب او را دعوت کرده باشد و در خانه او هم افطار کند.

 مسأله 2068 - اگر کسى موقع غروب شب عید فطر دیوانه یا بیهوش باشد، زکات فطره بر او واجب نیست.

 مسأله 2069 - اگر پیش از غروب بچّه بالغ شود، یا دیوانه عاقل گردد، یا فقیر غنى شود، در صورتى که شرایط واجب شدن فطره را دارا باشد، باید زکات فطره را بدهد.

 مسأله 2070 - کسى که موقع غروب شب عید فطر، زکات فطره بر او واجب نیست، اگر تا پیش از ظهر روز عید شرطهاى واجب شدن فطره در او پیدا شد مستحب است زکات فطره را بدهد.

 مسأله 2071 - کافرى که بعد از غروب شب عید فطر مسلمان شده فطره بر او واجب نیست. ولى مسلمانى که شیعه نبوده، اگر بعد از دیدن ماه شیعه شود، باید زکات فطره را بدهد.

 مسأله 2072 - کسى که فقط به اندازه یک صاع که تقریباً سه کیلو است گندم و مانند آن دارد، مستحب است زکات فطره را بدهد و چنانچه عیالاتى داشته باشد و بخواهد فطره آنها را هم بدهد مى‏تواند به قصد فطره، آن یک صاع را به یکى از عیالاتش بدهد و او هم به همین قصد به دیگرى بدهد و همچنین تا به نفر آخر برسد و بهتر است نفر آخر چیزى را که مى‏گیرد به کسى بدهد که از خودشان نباشد. و اگر یکى از آنها صغیر باشد، احتیاط آن است که او را در دور دادن زکات فطره داخل نکنند و چنانچه ولىّ صغیر از طرف او قبول نماید باید آن زکات فطره را به مصرف صغیر برساند، نه این که از طرف او به دیگرى بدهد. و بهتر است ولى از طرف خودش بگیرد و سپس از جانب صغیر پرداخت کند.

 مسأله 2073 - اگر بعد از غروب شب عید فطر بچّه دار شود، یا کسى نانخور او حساب شود، واجب نیست فطره او را بدهد. اگرچه مستحب است فطره کسانى را که بعد از غروب تا پیش از ظهر روز عید نانخور او حساب مى‏شوند بدهد.

 مسأله 2074 - اگر انسان نانخور کسى باشد و پیش از غروب نانخور کس دیگر شود، فطره او بر کسى که نانخور او شده واجب است مثلاً اگر دختر پیش از غروب به خانه شوهر رود، شوهرش باید فطره او را بدهد.

 مسأله 2075 - کسى که دیگرى باید فطره او را بدهد، واجب نیست فطره خود را بدهد.

 مسأله 2076 - اگر فطره انسان بر کسى واجب باشد و او فطره را ندهد، بر خود انسان واجب نمى‏شود.

 مسأله 2077 - اگر کسى که فطره او بر دیگرى واجب است خودش فطره را بدهد، در صورتى که با اذن مکلّف و به نیابت او باشد کافى است.

 مسأله 2078 - زنى که شوهرش مخارج او را نمى‏دهد، چنانچه نانخور کس دیگر باشد، فطره‏اش بر آن کس واجب است و اگر نانخور کس دیگر نیست، در صورتى که فقیر نباشد، باید فطره خود را بدهد. و اگر زن به شوهر خود انفاق مى‏کند (به خاطر شدّت احتیاج شوهر) فطره او بر زن واجب است.

 مسأله 2079 - کسى که سیّد نیست نمى‏تواند به سیّد فطره بدهد حتّى اگر سیّدى نانخور او باشد نمى‏تواند فطره او را به سیّد دیگر بدهد.

 مسأله 2080 - فطره طفلى که از مادر یا دایه شیر مى‏خورد، بر کسى است که مخارج مادر یا دایه را مى‏دهد. ولى اگر مادر یا دایه مخارج خود را از مال طفل برمى‏دارد فطره طفل بر کسى واجب نیست.

 مسأله 2081 - انسان اگرچه مخارج عیالاتش را از مال حرام بدهد، باید فطره آنان را از مال حلال بدهد.

 مسأله 2082 - اگر انسان کسى را اجیر نماید و شرط کند که مخارج او را بدهد در صورتى که به شرط خود عمل کند و نانخور او حساب شود باید فطره او را هم بدهد ولى چنانچه شرط کند که مقدار مخارج او را بدهد و مثلاً پولى‏براى مخارجش بدهد، دادن فطره او واجب نیست.

 مسأله 2083 - اگر کسى بعد از غروب شب عید فطر بمیرد، باید فطره او و عیالاتش را از مال او بدهند، ولى اگر پیش از غروب بمیرد، واجب نیست فطره او و عیالاتش را از مال او بدهند.