از امام صادق(ع) روایت شده: «کسى
که مىخواهد خرید و فروش کند، باید احکام آن را یاد بگیرد. و اگر پیش از
یاد گرفتن احکام آن خرید و فروش کند، به واسطه معاملههاى باطل و شبههناک
به هلاکت مىافتد».
مستحبّات خرید و فروش
مسأله 2121 - یاد گرفتن احکام
معاملات به قدرى که مورد احتیاج است لازم است، و مستحب است فروشنده بین
مشتریها در قیمت جنس فرق نگذارد و در قیمت جنس سخت گیرى نکند، و کسى که با
او معامله کرده اگر پشیمان شود و از او تقاضا کند که معامله را به هم بزند
بپذیرد.
مسأله 2122 - اگر انسان نداند
معاملهاى که کرده صحیح است یا باطل، نمىتواند در مالى که گرفته تصرّف
نماید (مگر آن که طرفین معامله، قطع نظر از معامله، راضى به تصرّف یکدیگر
در مال هم باشند) ولى چنانچه در موقع معامله، احکام آن را مىدانسته و بعد
از معامله شکّ کند، تصرّف او اشکال ندارد و معامله صحیح است.
مسأله 2123 - کسى که مال ندارد و
مخارجى بر او واجب است مثل خرج زن و بچّه، باید کسب کند و براى کارهاى
مستحب مانند وسعت دادن به عیالات و دستگیرى از فقرا، کسب کردن مستحب است.
مکروهات خرید و فروش
مسأله 2124 - برخى از امورى که در معامله مکروه مىباشد از این قرار است:
اول: آنکه براى خریدن جنسى که دیگرى مىخواهد بخرد وارد معامله او شود.
دوم: فروختن به کسى که براى وقت گرانى احتکار مىکند.
سوم: بیان نکردن عیبهاى جنس در صورتى که غشّ نباشد و الّا حرام است.
چهارم: قسم خوردن اگر راست باشد وگرنه حرام است.
پنجم: بیش از مقدار نیاز از مؤمن سود بگیرد.
ششم: آن که کسى از اهل شهر در خرید و فروش وکیل بازرگانان غریب شود.