حضرت آیت الله شهید دستغیب از خاندان اصیل و روحانی هشتصد ساله دستغیب شیراز و از مفاخر جامعه روحانیت فارس بودند.
در عاشورای 1332 هجری قمری در شیراز متولد شدند، پدر ایشان مرحوم سید محمدتقی و جدّشان مرجع بزرگوار سیّد هدایت اله دستغیب و تقریبا" با سی واسطه نسب شریفشان به جناب «زید» شهید فرزند حضرت سجاد(ره) می رسد.
تحصیلات مقدماتی و سطح را نزد اساتید مشهور آن زمان در شیراز همچون ملاّ احمد دارابی و آیت الله میرزا علی اکبر ارسنجانی و دیگران گذراندند و تحصیلات خارج و عالی را نزد اساتید بزرگ آن زمان در نجف اشرف مانند آیات عظام شیخ محمدکاظم شیرازی و آقا ضیاءالدین عراقی بودند که از نامبردگان و همچنین آیات عظام سید ابوالحسن اصفهانی و میرزا آقا اصطهباناتی به دریافت گواهی اجتهاد نائل آمدند.
با مراجعت به شیراز و همزمان با سقوط حکومت رضاخانی منشأ خدمات بزرگ دینی و اجتماعی شدند. مسجد جامع عتیق شیراز را که یکپارچه مخروبه بود با همکاری صمیمانه مردم با صرف هزینه های بسیار و کمک بدنی مؤمنین تجدید بنا نمودند و آن را از صورت خرابه به وضع فعلی درآوردند، کانونی جهت تبلیغات دین و شعائر اسلامی ایجاد نمودند.
پس از اقامه نماز جماعت همه شبها بحث تفسیر قرآن و شبهای جمعه برنامه دعای کمیل و ایام محرم و صفر و فاطمیه مجالس سوگواری و بحثهای ولایت اهلبیت(ره) و ماه مبارک رمضان پس از نماز جماعت ظهر و عصر بحث اصول عقاید، به طور مرتب جریان داشت، و این برنامه چهل ساله ایشان در این مسجد شریف بود که از قدیمی ترین مساجد ایران است (بیش از یکهزار و یکصد سال از بنای آن می گذرد).
با شروع نهضت روحانیت در سال 1341 مبارزه ایشان با رژیم شاه که از زمان رضاخان ادامه داشت علنی و آشکار گردید، و شبهای جمعه پس از دعای کمیل سخنرانی سیاسی و تهییج کننده ایشان تا نیمه خرداد 42 در جمع انبوه شنوندگان نقش بزرگی در پیشبرد انقلاب داشت، و نوار سخنرانی های ایشان تا اقصی نقاط ایران منتشر میگردید.
در خرداد 42 بازداشت و به تهران اعزام گردیدند، و پس از آزادی از زندان مدتی نیز تبعید بودند، و در سال 43 نیز مجدّدا" زندانی و تبعید گردیدند، و در سال 56 نیز مدّتی زندانی و یا در منزل محاصره و تحت نظر بودند، و با تمام این فشارها حاضر به مذاکره و مصالحه با رژیم پهلوی نشدند، و پرچم مبارزات مردم فارس را در این مدت پانزده ساله بر دوش داشتند.
از خدمات ارزنده مرحوم شهید آیت الله دستغیب(ره) تشکیل حوزه علمیه و تدریس فقه و اصول و اخلاق بود، و مدرسه علمیه حکیم دستغیب از آثار مرحوم سید حکیم از اجداد ایشان (سال 1077 هجری قمری) که با گذشت سالیان متمادی به صورت مخروبه در آمده بود، در سال 52 تجدید بنا گردید، و طلبه نشین شد و به دنبال آن مدارس علمی دیگری نیز تأسیس گردید و جهت مسکن طلاّب و امور رفاهی ایشان تا آنجا که میتوانستند کوتاهی نداشتند.
از این گذشته پس از پیروزی انقلاب در بنای دهها مسجد و مؤسسه دینی نقش اساسی داشتند که در یادواره ایشان به چاپ رسیده است و در کمک به مستمندان و تشویق مردم به امور خیر همیشه پیشقدم بودند.
با پیروزی انقلاب به امامت جمعه شیراز منصوب و با آراء چشمگیر به نمایندگی اول مردم فارس در مجلس خبرگان انتخاب شدند و در تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی و تصویب اصل ولایت فقیه نقش به سزایی داشتند، و در ظرف سه سال از پیروزی انقلاب به راستی دفتر ایشان مرجع دادخواست خاص و عام و سهم عمده ای در حل و فصل امور و نظم بهم ریخته پس از انقلاب داشت.
شهید آیت الله دستغیب(ره) دارای آثار متعدّد می باشد که از آن جمله شرح و حاشیه بر کفایةالاصول و مکاسب و رسائل شیخ انصاری و همچنین تقریرات درس مرحوم شیخ محمدکاظم شیرازی را می توان نام برد.
از آثار قلمی ایشان که مکرّرا" به چاپ رسیده کتابهای صلاةالخاشعین و گناهان کبیره و قلب سلیم و داستانهای شگفت و 82 پرسش می باشد.
از بحث اصول عقاید کتابهای توحید، عدل، نبوت، معاد، امامت و مهدی موعود _ و از بحث تفسیر ایشان کتابهای معراج، حقایقی از قرآن، قیامت و قرآن، آدابی از قرآن، قلب قرآن، معارفی از قرآن، گنجینه ای از قرآن، سرای دیگر، بهشت جاودان و رازگویی قرآن که هر کدام تفسیر سوره ای می باشد به چاپ رسیده و آنچه ضبط نشده و در نتیجه به چاپ نرسیده چندین برابر ِ چاپ شده ها می باشد.
از بحثهای دیگر کتاب استعاذه، اخلاق اسلامی، قیام حسین(ع) سید الشهدا، فاطمه زهرا(س)، زینب کبری(س) و نفس مطمئنّه، ایمان و خطبه های جمعه که مکرّرا" در تیراژهای زیاد و قطعهای گوناگون منتشر گردیده و می گردد.
بیشتر کتابها ی نامبرده به عربی ترجمه و در داخل و خارج کشور مورد استفاده عربی زبانهاست و همچنین به زبانهای انگلیسی و اردو نیز بعضی از این آثار ترجمه و منتشر گردیده است.
خداوند به مجالس وعظ و تفسیر و تدریس چهل ساله ایشان برکت فراوانی عنایت فرموده که حاصل آن را پس از گذشت دوازده سال از شهادت ایشان، کم و بیش ملاحظه می کنیم، صدها نوار سخنرانی و ده ها کتاب نافع برای اجتماع و تعداد قابل توجّهی دانشجوی دینی که بسیاری از آنها منشأ خدمات بزرگ در اجتماع ما هستند، و مساجد و مدارس و افراد متدیّن و با اخلاق که از برکات وجودی آن بزرگوار می باشد.
نظر به همین جهت که اثر وجودی آن بزرگوار فوق العاده بوده و در روشنگری مردم و سازش ناپذیری با کفر و الحاد و ضدّ ولایت، نمونه بود، منافقین کوردل ترور ایشان را در رأس برنامه های ضد مردمی خود قرار دادند، و در روز جمعه 20 آذرماه 60، مطابق با 14 صفر 1402 هنگام عزیمت برای اقامه نماز جمعه به همراه نوه خود شهید سید محمدتقی دستغیب و هشت نفر از یاران و همراهان باوفا با انفجار بمب به فیض شهادت رسیدند؛ روانشان شاد و یادشان گرامی باد.